فلورین
نام فلورين Fluorine و فلوئوراسپار Fluorspar از واژه لاتين Fluere به معناي جريان يا فلاكس گرفته شده است. فلورين يكي از عناصر كمياب و نادري است كه در سنگ هاي پوسته زمين يافت مي شود. فلورين هجدهمين عنصر فراوان در پوسته زمين است .فلورين مهمترين منبع تأمين فلوئور در طبيعت است. اين كاني در سيستم مكعبي متبلور ميشود و ميتواند عناصر نادر را در شبكه خود جاي دهد. فلوئور در طيف وسيعي از شرايط زمين شناسي بوجود ميآيد و در تمام شرايط رسوبي، آذرين و دگرگوني ميتوان يافت شود. اين كاني معمولاً با نهشتههاي مهم سرب، روي و باريت همراه است و از اين جهت اهميت خاصي دارد. چرا كه پي چويي و اكتشاف آن ميتواند به كشف نهشتههاي مذكور نيز منجر شود. همچنين ضمن استخراج و پرعيار كردن اين كاني و كانيهاي همراه نيز قابل استحصال است و اين خود موجب با ارزشتر شدن نهشتههاي فلورين ميشود. گاهي نيز وجود فلورين، خود موجب ارزشمندتر شدن نهشتههاي ديگر كانيها ميشود. از اين رو بايستي در بررسيهاي فني – اقتصادي نهشتههاي سرب، روي، باريت و فلورين به كانيهاي همراه توجه خاصي مبذول داشت. زيرا اين كانيها ممكن است در اقتصادي شدن يك كانسار، تاثير بسياري داشته باشند.
فلوئور موجود در طبيعت، جز در مقاديري ناچيز در موارد راديواكتيو، به صورت آزاد وجود ندارد.درحال حاضر در ميان انبوه كانيهاي فلوئوري فلوئورين، مهمترين منبع تأمين كننده فلوئور جهان است. اما مقادير بسيار زيادي فلوئور را نيز ميتوان از سنگهاي فسفاته بدست آورد. تحقيقات نشان ميدهد كه به عنوان منابع آتي فلوئور ميتوان از توپاز، با ستنزيت و محصولات جانبي استخراج كانيهاي سولفيدي و باريت استفاده نمود.
از نظر رنگ فلوئورين ميتواند در حالت بلوري بيرنگ و يا به رنگهاي مختلفي همچون زرد، آبي، ارغواني، سبز، قرمز، سياه متمايل به ارغواني يا آبي و قهوهاي ظاهر شود.
مطالعه طيف جذب نوري بلورهاي طبيعي فلوئورين نشان داده شده است كه رنگ فلوئورين از نظر منشاء بر سه قسم ميباشد.
•رنگ ناشي از وجود حفرههاي الكتروني و تجمع آنها در بلورهاي خالص مانند رنگ بنفش آبي.
•رنگ ناشي از جذب عنصر نادر خالكي يا مراكز حفرههاي الكتروني كه هنگام فعال سازي بلورهاي توسط يونهاي ناخالص ظاهر ميشود. مانند رنگ سبز، صورتي، آبي و زرد.
•رنگ ناشي از وجود هر دو پديده جذب يونهاي ناخالص و وجود حفرههاي الكتروني پرنشده پارهاي از فلوئورينهاي زرد، سبز، آبي و بنفش در اثر نور ماوراي بنفش يا شعله كاتدي از خود خاصيت فلوئورسانس نشان ميدهند.
همچنين اگر به مدت زياد در مقابل نور خورشيد قرار بگيرد كمرنگ شده و يا تغيير رنگ ميدهد. بعنوان مثال انواع سبز رنگ اين كاني در مقابل نور خورشيد ارغواني ميشوند. در حال حاضر فقط مقدار كمي فلورين معدني خالص وجود دارد كه نيازي به خالص كردن ندارد. همچنين براساس ناخالصيهاي فلوئور اسپار معدني، پروسههاي مختلفي براي بالا بردن درجه خلوص اين ماده وجود دارد.
فلورين در صنايع مختلف و در دانه بندی های متفاوت مورد مصرف دارد به عنوان مثال:
غلظتهای تا 70 درصد صنایع سرامیک، شیشه،صنایع متالورژیکی ، رنگ سازی و . . .
غلظت 70 تا 75 درصد برای کارخانه فولاد، سیمان سفید و . . .
غلظت 80 تا 85 درصد برای مینا ، لعاب، سرامیک، شیشه،صنایع متالورژیکی و . . .
غلظت 97 درصد تولید اسید سولفوریک، پودر برای الیاف شیشه، الکترود جوشکار
مورد مصرف واقع میگردد و عموما در چهار گرید تولید می گردد.
0.94 |
SiO2 |
0.09 |
AL2O3 |
0.21 |
Fe2O3 |
0.04 |
MgO |
0.07 |
Na2O |
0.01 |
K2O |
0.01 |
P2O5 |
0.01Less than |
TiO2 |
1.87 |
CO2 |
0.08 |
S |
93 - 95 |
CaF2 |